Maradona: voorbeeld op voetbalveld en in rechtszaal
Voetballiefhebbers over de hele wereld rouwen om het overlijden van Diego Maradona op 60-jarige leeftijd aan een hartstilstand, op 25 november jongstleden. Maradona wordt gezien als een van de beste voetballers aller tijden. Ook buiten het veld stond Maradona zijn mannetje, zoals in de recente rechtszaak tegen Dolce & Gabbana. Léa de Ladoucette belicht deze zaak.
De geboorte van een legende
Maradona werd in 1960 in een Argentijnse sloppenwijk geboren en groeide naar eigen zeggen op met de bal aan zijn voeten. Bij de Italiaanse voetbalclub Napoli, waar Maradona op 24-jarige leeftijd ging spelen, groeide hij uit tot een van de beroemdste spelers ter wereld. Hij werd gezien als gepassioneerd, charismatisch, toegewijd aan politiek en aan religie. Ook zal Maradona voor altijd worden herinnerd aan het 'hand van god' doelpunt in de kwartfinale van het WK 1986 tegen Engeland.
Naast het verzamelen van voetbalprijzen heeft de voetballegende verschillende merken opgebouwd, waaronder 'Diego Maradona', 'Diego Armando Maradona' en zijn door familie en vrienden gebruikte bijnaam 'Diegito'. Verder ging Maradona diverse succesvolle commerciële samenwerkingen aan, met name in de voedingsbranche en mode-industrie. Zo sloot hij een deal met Puma voor een exclusieve lijn voetbalschoenen.
Ruimere bescherming beroemde personen
Tijdens een modeshow van het luxe Italiaanse modehuis Dolce & Gabbana in 2016 liep een model in een shirt in de van Napoli kenmerkende blauwe kleur, met daarop de naam MARADONA en zijn iconische nummer '10', zonder medeweten of toestemming van Maradona.
Volgens het modehuis betrof het een eerbetoon aan Maradona’s tijd in Napels. De advocaten van de voetballer waren het hier niet mee eens en voerden als argument aan dat de enige persoon die de naam en het imago van zo'n beroemd persoon kon gebruiken en er voordeel uit kon halen, die persoon zelf was.
In de uitspraak koos de Italiaanse rechter de kant van de voetballer en stelde vast dat de naam Maradona wordt geassocieerd met uitmuntendheid in het voetbal en dat dergelijke namen niet door derden kunnen worden gebruikt zonder de voorafgaande toestemming van de belanghebbende partij, indien het gebruik voor commerciële doeleinden is.
Aangezien Dolce & Gabbana geen producten met de naam Maradona op de markt had gebracht, werd Dolce & Gabbana veroordeeld tor betaling van schadevergoeding van 70.000 euro.
Zlatan Ibrahimovic
Er zijn naast Maradona meer voorbeelden van voetballers die hun merken goed hebben geregistreerd. Onder meer oud-speler David Beckham en Cristiano Ronaldo houden het gebruik van hun naam en beeltenis in merchandising nauwlettend in de gaten.
Onlangs beklaagde Zlatan Ibrahimovic zich nog over het gebruik zonder zijn toestemming van een speler met die sterk op hem leek in de FIFA 21-videogame. De voetballer van AC Milan verklaarde in november op Twitter dat hij geen 'lid van Fifpro' was, met de toevoeging “iemand maakt winst op mijn naam en gezicht zonder mijn toestemming.”
Hoewel de uitkomst van deze klacht nog op zich laat wachten, bevestigde de uitspraak inzake Maradona versus Dolce & Gabbana het recht van een iconische sporter op zijn of haar eigen naam en beeltenis.
Zeker wanneer een persoon een grote bekendheid heeft en daarmee een verzilverbare populariteit, dient er op voorhand toestemming te worden gevraagd en afspraken te worden gemaakt over het gebruik van de naam, beeltenis of aan de persoon verbonden karakteristieke kenmerken zoals herkenbare (rug)nummers of andere elementen.
Léa de Ladoucette werkt als IE-consultant bij Novagraaf in Parijs.