Nieuwe OESO/EUIPO-studie brengt risico's van namaakproducten voor gezondheid, veiligheid en milieu aan het licht

In een gezamenlijke studie van Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en het Europese merkenbureau (EUIPO) van maart dit jaar werd besproken hoe de COVID-19-pandemie nieuwe mogelijkheden heeft gecreëerd  voor illegale handel. Alexandra di Maggio geeft een samenvatting van de belangrijkste bevindingen.

De OESO, die als beleidsadviseur optreedt voor regeringen in vele landen, heeft in samenwerking met het EUIPO een rapport gepubliceerd met actuele informatie over de omvang en de trends in namaakproducten die een risico kunnen vormen voor de gezondheid, de veiligheid of het milieu. Het afsluitende  rapport, 'Dangerous Fakes', is voornamelijk gebaseerd op gegevens van inbeslagnames door de douane tussen 2017 en 2019 en interviews met deskundigen op het gebied van handhaving en bestrijding van namaak.

Namaakproducten: Een gevaar voor de gezondheid en het milieu, niet alleen voor de economie

Inbreukmakers  hebben geen oog voor de gezondheid van consumenten en nog minder voor  impact op het milieu. Zonder regelgeving of verantwoordelijkheid is het natuurlijk gemakkelijker om laaggeprijsde producten aan te bieden die er misschien goed uitzien, maar onnodig gevaar opleveren.

Alle namaakproducten hebben risico's voor de consument. De EUIPO/OESO-studie is  gestructureerd rond twee benaderingen om de omvang van gevaarlijke vervalsingen vast te stellen:

1. De algemene benadering is van toepassing op alle producten waarvoor specifieke veiligheidsnormen gelden en/of die onder het toepassingsgebied van de Amerikaanse Food and Drug Administration  en/of onder de Amerikaanse SHOP SAFE ACT vallen. Volgens deze algemene aanpak zijn  kledingartikelen, auto-onderdelen, optische en medische hulpmiddelen en farmaceutische producten de meest voorkomende  namaakproducten die gevaar opleveren.

China, en  Honkong blijken de belangrijkste exporteur van dergelijke gevaarlijke namaakproducten te zijn. Driekwart van alle inbeslagnames betreft producten uit deze twee landen  De EU en de VS zijn de belangrijkste bestemmingen voor kleine pakjes met gevaarlijke goederen, en de zendingen over zee zijn in de meerderheid.

1. Bij de smallere benadering is alleen gekeken naar levensmiddelen, farmaceutische producten, cosmetica en goederen die het vaakst het onderwerp zijn van veiligheidsmededelingen en terugroepacties. Hier zijn de resultaten vergelijkbaar met die van de algemene benadering, over de landen van oorsprong, bestemming en wijze van verzending van namaakgoederen.

Uit deze benadering blijkt  dat parfumerie en cosmetica, kleding, speelgoed, auto-onderdelen en farmaceutische producten de meest voorkomende categorieën zijn van gevaarlijke namaakgoederen. De meeste van deze goederen waren afkomstig uit China (55% van de wereldwijd door de douane in beslag genomen goederen). Bovendien werd 60% van de in beslag genomen gevaarlijke goederen per post verzonden, terwijl vervoer over zee de belangrijkste vervoerswijze blijft in termen van waarde van de in beslag genomen goederen.

Uit de studie bleek dat er tussen 2017 en 2019 maar liefst 70.000 keer  potentieel gevaarlijke namaakgoederen in beslag zijn genomen  met alleen al in 2019 een volume van 75 biljoen dollar, dat is ongeveer 16% van het wereldwijde handelsvolume van de betrokken producten. Dit is een schokkend cijfer, vooral als je bedenkt dat het slechts om bepaalde producten gaat.

De impact van de COVID-19-pandemie op namaak

Het rapport Dangerous Fakes is gebaseerd op statistieken en enquêtes van vóór de wereldwijde COVID-19-pandemie. Het is echter duidelijk dat de pandemie bestaande trends heeft verergerd, met name op het gebied van namaakgeneesmiddelen, -vaccins en -gezichtsmaskers, maar ook op het gebied van alcohol, als gevolg van de verstoring van bepaalde toeleveringsketens en veranderingen in de vraag. Deze factoren hebben nieuwe kansen geboden aan namakers, die zich snel aan de veranderingen hebben aangepast om deze ten nadele van ons allen te benutten.

De studie herinnert ons er ook aan dat we voorzichtig moeten zijn met onlinehandel, aangezien 60% van de wereldwijd in beslag genomen gevaarlijke producten die bestemd zijn voor de EU, online zijn gekocht. Het is duidelijk dat we allemaal moeten samenwerken om de overheden en overheidsinstanties die in de frontlinie staan te helpen. Lees meer over de best practices voor online merkbescherming.

Alexandra di Maggio is consultant bij Novagraaf in Parijs.