Luchtscheppende Lamzac modelrechtelijk beschermd?

Het modellenrecht is het, voor sommigen, onbekendere zusje van de meer bekende IE-rechten ten aanzien van merken en octrooien (patenten). Het modellenrecht kan zeer interessant zijn voor ondernemingen die fraaie, bijzonder vormgegeven producten op de markt brengen. Op grond van het modellenrecht kan namelijk vormgeving beschermd worden, dan wel via een geregistreerd model met een maximale beschermingsduur van 25 jaar dan wel als ongeregistreerd model met een beschermingsduur van maximaal 3 jaar. Op basis van het modellenrecht, kan worden opgetreden tegen (re)productie en verkoop van voortbrengselen met (nagenoeg) hetzelfde uiterlijk. De recente rechtszaak tussen twee ligzakproducenten laat zien welke mogelijkheden het modellenrecht biedt.

Eind 2014 werd door Fatboy de Lamzac Hangout (hierna: “Lamzac”) geïntroduceerd: een ligzak die met lucht gevuld wordt door met de geopende zak lucht te scheppen. Het uiterlijk van deze ligzak werd in januari 2015 als Gemeenschapsmodel geregistreerd.

In maart 2016 begon de onderneming Massive Air met een crowdfundingsactie om ligzak ‘KAISR’ te kunnen produceren. De ligzak KAISR heeft dezelfde wijze van het vullen. Vooral van belang is echter het uiterlijk van de respectieve ligzakken.

Begin april is Fatboy een kort geding gestart tegen KAISR vanwege inbreuk op haar geregistreerde modelrechten. De Haagse kortgedingrechter heeft geoordeeld dat de KAISR inbreuk maakt op het modelrecht van Fatboy.

De rechter oordeelt in zijn vonnis: “Op de geïnformeerde gebruiker zal de KAISR naar voorlopig oordeel geen andere algemene indruk wekken dan de LAMZAC”. De ligzakken hebben eenzelfde hoogte, een dubbele buisvorm en een kenmerkende enkele spleet centraal in de lengterichting van de ligzak, hetgeen resulteert in producten die eenzelfde algemene indruk hebben. Dat de KAISR twee hoeken aan het hoofdeinde heeft, waar de Lamzac er slechts eentje heeft, is onvoldoende om een andere indruk te wekken.

Door het vonnis van de rechter dient Massive Air in de Europese Unie ieder commercieel gebruik van de ligzak te staken en gestaakt te houden. Op de crowdfundingswebsite van de KAISR is momenteel te lezen dat inwoners van de Europese Unie geen KAISR-ligzak kunnen aanschaffen. Klanten buiten de Europese Unie kunnen een dergelijke ligzak wel aankopen. Het vonnis is immers gewezen voor de EU en het is nog maar de vraag of Fatboy ook buiten de EU rechten kan uitoefenen.

Massive Air heeft via haar website laten weten dat er een nieuwe versie van de KAISR zal verschijnen, waarmee getracht wordt geen inbreuk te maken op het modelrecht van Fatboy. De rechter stelde dat het Gemeenschapsmodel geen algemene beperkingen stelde aan de ontwikkelingen van ligzakken die door een scheppende beweging met gelucht gevuld worden. Als het Nederlandse Massive Air een ligzak kan ontwerpen die voldoende afwijkt van Fatboy’s beschermde model kan zij haar klanten in de EU weer bedienen en hoeft zij na dit vonnis niet in Lamzac en as te blijven zitten. 

Novagraaf kent de nationale en internationale spelregels van het tekeningen- en modellenrecht. Wilt u meer weten over hoe u de vormgeving van uw producten optimaal kunt beschermen, neem dan contact op met een van onze consultants.

Frouke Hekker
Competence Centre