Opfriscursus Geografische Aanduiding

Nu de zomervakantie bijna is begonnen, en je aan een Zeeuwse oester, Franse champagne, of meloen met een plakje Parmaham zit, is het een mooi moment om te kijken naar de bescherming van een geografische aanduiding. Want geografische aanduiding: Hoe zat dat ook alweer? 

Een geografische aanduiding (GA) is een intellectueel eigendomsrecht. Dit recht beschermt de naam van een product dat zijn specifieke kwaliteiten en reputatie te danken heeft aan een bepaalde geografische oorsprong. Een geografische aanduiding bestaat enerzijds uit een unieke productnaam en anderzijds uit een beschrijving van het product en waar het vandaan komt. Deze beschrijving helpt consumenten bij het identificeren van de producten. Het doel is om de authenticiteit en kwaliteit van producten uit specifieke gebieden te waarborgen. Om deze reden worden Europese keurmerken toegekend aan BGA, BOB en GTS producten. 

De Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB) wordt toegekend aan producten die volgens een erkende en gecontroleerde werkwijze binnen een specifiek geografisch gebied worden geproduceerd, verwerkt en bereid. Bij een BOB gaat het bijvoorbeeld om kazen die in een specifiek gebied worden geproduceerd, met melk van een lokaal dierenras dat in dat geografische gebied wordt gehouden. Hierbij kun je denken aan Gorgonzola of Prosciutto di Parma. 

Als minstens één van de productie-, verwerkings- of bereidingsstadia kan worden toegeschreven aan de geografische oorsprong, kan voor het product een Beschermde Geografische Aanduiding (BGA) worden aangevraagd. Voorbeelden hiervan zijn de Brussels grondwitloof, Jambon d’Ardenne en Westlandse druif. In sommige landen wordt een BGA aangevraagd voor hammen en worsten die een specifieke reputatie hebben en volgens lokale methoden binnen een afgebakend geografisch gebied worden bereid. 

Bij de Gegarandeerde Traditionele Specialiteit (GTS) verwijst de erkenning niet naar de herkomst, maar naar de traditionele samenstelling of productiemethode. Bij GTS gaat het bijvoorbeeld om bepaalde gebaksoorten of kazen die op traditionele wijze worden bereid, zoals Mozzarella. Andere voorbeelden zijn de biersoort Kriek en de Hollandse Maatjesharing. 

Wanneer wordt inbreuk gemaakt? 

Wanneer iemand een aanduiding gebruikt die als merk is geregistreerd of op de lijst van beschermde aanduidingen van de Europese Commissie staat, is er sprake van inbreuk. 'Champagne' is een bekend voorbeeld hiervan. 

In een eerder artikel werd de aanvraag van het merk Champagnola voor brood met een Champagne smaak al eens besproken. Hiertegen werd met succes bezwaar ingediend door de CIVC (de welbekende “Champagne bond” die geregeld initiatief neemt om de beschermde aanduiding te handhaven op basis van haar BOB-registratie voor Champagne. De benaming 'Champagne' mag alleen worden gebruikt als het product aan specifieke criteria voldoet, zoals dat het daadwerkelijk uit de Champagnestreek afkomstig moet zijn. 

Een ander voorbeeld is de Limburgse Vlaai. Deze vlaai moet nu aan verschillende vereisten voldoen. Om te beginnen mag het karakteristieke gebak dat wanneer het buiten Limburg gemaakt wordt niet meer worden verkocht als Limburgse vlaai.  

Meer weten over geografische aanduidingen? Spreek met uw Novagraaf consultant of neem hieronder contact met ons op. Abonneer op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van het laatste nieuws. 

Dit artikel is geschreven door Anouk Esveld, ze is werkzaam op de afdeling Knowledge Management op ons kantoor in Amsterdam.