Sherlock Holmes in de clinch met Enola Holmes

Conan Doyle Estate, eigenaar van het merk Sherlock Holmes, heeft Netflix en schrijfster Nancy Springer voor de rechter gedaagd wegens merk- en auteursrechtinbreuk. Nancy Springer schrijft boeken met Enola Holmes, de fictieve jongere zus van Sherlock Holmes, als hoofdpersoon. Theo Visser licht de kwestie toe.

Sherlock Holmes is een detective uit de verhalen van de schrijver Sir Arthur Conan Doyle. De scherpzinnige speurder behoort tot de bekendste personages ter wereld. Holmes is vooral vermaard vanwege zijn intelligentie en om bij het oplossen van complexe en mysterieuze misdaden belangrijke conclusies te trekken uit kleine, vaak schijnbaar onbelangrijke, aanwijzingen.

Auteursrechtinbreuk

Conan Doyle Estate is van mening dat Nancy Springer auteursrechtinbreuk maakt door het ongeoorloofd kopiëren van originele creatieve expressie door Sir Arthur Conan Doyle geschreven en auteursrechtelijk beschermde Sherlock Holmes-verhalen. 

Tussen 1923 en 1927 schreef Conan Doyle zijn laatste tien originele verhalen over Sherlock Holmes, verzameld in het boek The Case-Book of Sherlock Holmes dat verscheen in 1927. De Amerikaanse Auteurswet voorziet in een beschermingstermijn voor elk verhaal van 95 jaar vanaf de publicatie, wat resulteert in auteursrechtelijke bescherming voor de verhalen die eindigen tussen 31 december 2018 en 31 december 2022.

Conan Doyle creëerde de eerste versie van Sherlock Holmes en Dr. John Watson in zijn roman A Study in Scarlet uit 1887, en in beginsel is de beschermingsduur van 95 jaar voor deze creaties verstreken en is het vrij om de personages te gebruiken en aan te passen. Echter in zijn tien laatste verhalen heeft Conan Doyle niet alleen zijn bestaande Holmes- en Watson-personages hergebruikt, hij creëerde daarbij belangrijke nieuwe karaktereigenschappen voor Holmes en Watson in de Copyrighted Stories. 

Deze nieuwe kenmerken zijn in licentie gegeven voor gebruik in elk belangrijk nieuw Sherlock Holmes-verhaal en zijn een substantieel deel van de personages die bekend zijn bij bioscoopbezoekers en televisiekijkers over de hele wereld. 

De Conan Doyle Estate heeft steeds elke grote film- en televisiebewerking van het werk van Conan Doyle geautoriseerd, en heeft met auteurs en andere creatieve personen gewerkt om nieuwe Holmes-verhalen in verschillende media uit te brengen om zodoende Conan Doyle's werken beschikbaar te maken voor volwassenen en kinderen over de hele wereld.

Enola Holmes

Nancy Springer is de auteur van de uit zes delen bestaande reeks Enola Holmes Mysteries, met gebruikmaking van de personages Sherlock Holmes, Dr. Watson en andere plots en verhaalelementen uit zowel het publieke domein als uit de Copyrighted Stories. 

Springer creëerde het personage Enola Holmes, een fictieve jongere zus van Sherlock Holmes. Ze heeft meegewerkt aan de ontwikkeling van een film gebaseerd op haar eigen werk en dat van Conan Doyle. De film is getiteld Enola Holmes. Netflix heeft de wereldwijde distributierechten verworven voor de film Enola Holmes en heeft deze in augustus 2020 uitgebracht. De Enola Holmes Mysteries en de film bevatten aanzienlijke overeenkomsten met de beschermde elementen van de Copyrighted Stories.

Merken

De Conan Doyle Estate is eigenaar van de merken HOLMES, MR. HOLMES, SHERLOCK HOLMES en HOLMES AND WATSON en heeft deze merken uitgebreid gebruikt en in licentie gegeven, o.a. voor boeken, films en televisieseries.

De Conan Doyle Estate en Springer hebben contact gehad over de auteursrechten en merkrechten. Uiteindelijk hebben gedaagden aangeboden om Conan Doyle Estate te compenseren, maar definitieve overeenstemming werd niet bereikt.  

De Conan Doyle Estate is van mening dat gedaagden inbreuk maken op haar auteursrechten en merkrechten. De merken stemmen overeen met de door haar geregistreerde merken. Bovendien kan de consument menen dat er een relatie is tussen beide bedrijven. Daarnaast profiteert Nancy Springer volgens Conan Doyle Estate voor eigen gewin van de goodwill die verbonden is aan de merken van Conan Doyle Estate. Verder eist Conan Doyle Estate een voorlopige voorziening en een vergoeding van de werkelijke schade, afdracht van de gemaakte winst van de gedaagden en een redelijke vergoeding van de kosten van rechtsbijstand.

Van een rechtszaak is het echter niet gekomen. Netflix, Nancy Springer  en Conan Doyle Estate zijn eind december 2020 tot een schikking gekomen. De rechtszaak voor de rechter in New Mexico is dan ook van de baan. Er zal derhalve ook geen uitspraak komen of er schending van auteursrecht en/of merkinbreuk is.

Advies

Auteursrechten hebben niet alleen betrekking op personages, boeken of films maar spelen ook een rol bij het ontwerp van beeldmerken, de opmaak van verpakkingen of webpagina’s en brochures. Auteursrechten komen in principe toe aan de maker van het werk. Maak daarom steeds in een zo vroeg mogelijk stadium afspraken over het eigendom. Klik hier voor meer informatie over auteursrecht,of neem contact op met één van onze consultants.

Bron: Enola Holmes Netflix Lawsuit District Court New Mexico